Advertisement
Advertisement
Advertisement
Advertisement

7 Contoh Teks Sastra Bahasa Jawa yang Baik dan Artinya

Destriana Indria Pamungkas , Jurnalis-Rabu, 16 Agustus 2023 |20:04 WIB
7 Contoh Teks Sastra Bahasa Jawa yang Baik dan Artinya
Contoh Teks Sastra Bahasa Jawa (Foto: Freepik)
A
A
A

JAKARTA- Kumpulan contoh teks sastra Bahasa Jawa yang baik dan artinya sering dicari para siswa. Pasalnya Bahasa Jawa menjadi salah satu mata pelajaran yang diajarkan beberapa sekolah, khususnya Jawa Tengah dan Jawa Timur.

Beberapa jenis sastra Jawa yang sering diajarkan di sekolah antara lain parikan, geguritan, cerita rakyat, dan lain-lain.

Berikut contoh teks sastra Bahasa Jawa yang baik dan artinya

-Contoh Parikan Bahasa Jawa

Parikan atau dalam bahasa Indonesia disebut sebagai pantun merupakan salah satu jenis puisi lama. Awalnya parikan atau pantun dikenal sebagai bentuk sastra lisan karena diungkapkan dari mulut ke mulut.

Namun, saat ini banyak ditemui parikan yang ditulis. Berikut beberapa contohnya:

1. Ali-Ali nggo dolanan

Dikon lali malah kelingan

Artinya: Cincin dipakai mainan

Disuruh lupa malahan terkenang

2. Omah gendheng disaponi

Abot-entheng padha dilakoni

Artinya: Rumah beratap genteng disapu

Berat-ringan sama-sama dijalani

3. Wayah bengi bulan purnama

Ketemu kuntilanak nang pinggir dalan

Manusia ra ono sing sempurna

Ora luput tekan kesalahan

Artinya: Waktu malam bulan purnama

Ketemu kuntilanak di pinggir jalan

Manusia tidak ada yang sempurna

Tidak luput dari kesalahan

4. Mangan bakso nganggo gorengan

Ngombene es degan ijo

Mari udan kelingan mantan

Sing wes liwat ayo di ikhlasno

Artinya: Makan bakso pakai gorengan

Minumnya es degan hijau

Habis hujan teringat mantan

Yang sudah lewat ayo diikhlaskan

5. Esuk-esuk mlaku ing pasar

Mlaku wong loro karo pacar

Awak dhewe ing taun sing anyar

Semangate aja nganti pudar

Artinya: Pagi-pagi jalan di pasar

Jalan berdua bersama pacar

Diri kita di tahun yang baru

Semangatnya jangan sampai pudar

-Contoh Geguritan Bahasa Jawa

Geguritan atau dalam bahasa Indonesia berarti puisi merupakan salah satu jenis sastra kuno yang biasanya dibacakan dengan tembang yang indah. Karya sastra ini biasnaya memiliki isi ungkapan hati, pelajaran, hingga pengingat. Berikut beberapa contoh geguritan bahasa Jawa:

6. Kabudayan Jawa

Zaman saiki kabeh wis padha lali

Lali karo kabudayan Jawi

Kabudayan kang mbiyen diuri-uri

Saiki rangerti mbuh nangendi

(Zaman sekarang semuanya lupa

Lupa dengan kebudayaan Jawa

Kebudayaan yang sejak dulu dilestarikan

Sekarang tak tahu dimana)

Wayang, jathilan, krama alus nangdi saiki

Kabeh podho ora peduli

Kabudayan jawi wis ilang saking bumi

(Wayang, jathilan, krama alus dimana sekarang

Semua tidak peduli

Kebudayaan jawa sudah hilang dari bumi)

Bocah saiki mung isoh dolan wira-wiri

Dangdutan wayah bengi

Kelingan zaman saiki

Mung agawe nangis lan loro ati

(Anak-anak sekarang hanya bisa main kesana-kesini

Dangdutan tiap malam

Mengingat zaman ini

Hanya membuat nangis dan sakit hati)

Ayo para bocah-bocah

Agawe kabudayan jawi dadi lestari

Kanggo merdekaake negeri iki

(Ayo anak-anak

Buatlah kebudayaan Jawa tetap lestari

Untuk memerdekakan negeri ini)

-Contoh Cerita Rakyat Bahasa Jawa

Salah satu jenis sastra Jawa yang paling populer adalah cerita rakyatnya. Jenis sastra yang satu ini memiliki fungsi sebagai cerminan diri, alat pendidik anak, hingga pengawas norma.

Cerita rakyat sendiri memiliki beberapa genre, yakni mitos, legenda dan juga dongeng. Berikut salah satu contoh karya sastra cerita rakyat berbahasa Jawa.

7. Cerita Sangkuriang

Ing kono ana wanita ayu jenenge Dayang Sumbi. Dheweke duwe putra lanang sing jenenge Sangkuriang. Ing sawijining dina Sangkuriang lunga amarga dheweke salah. Sawise puluhan taun dheweke bali.

Nalika bali, dheweke weruh Dayang Sumbi lan kepengin omah-omah. Dheweke ora ngerti manawa wanita iki ibune. Dayang Sumbi, sing ngerti manawa Sangkuriang iku putrane, nolak. Nanging, Sangkuriang tetep negesake.

Dayang Sumbi uga menehi katrangan kanggo nggawe sendhang lan prau kanthi sewengi.Nanging, Sangkurain gagal nglakoni. Dheweke uga nendhang prau kasebut dadi gunung sing saiki dikenal kanthi jeneng Tangkuban Perahu.

Artinya:

Ada seorang wanita cantik bernama Dayang Sumbi. Ia memiliki seorang putra bernama Sangkuriang. Suatu hari Sangkuriang pergi karena salah. Setelah puluhan tahun dia kembali.

Ketika dia kembali, dia melihat Dayang Sumbi dan ingin menikahinya. Dia tidak tahu bahwa wanita ini adalah ibunya. Dayang Sumbi yang mengetahui bahwa Sangkuriang adalah anaknya menolak. Namun, Sangkuriang bersikeras.

Dayang Sumbi pun memberikan petunjuk untuk membuat danau dan perahu dalam satu malam. Namun, Sangkurain gagal melakukannya. Ia pun menendang perahu itu hingga menjadi sebuah gunung yang kini dikenal sebagai Tangkuban Perahu.

Demikian 7 contoh teks sastra Bahasa Jawa yang baik dan artinya.

(Rani Hardjanti)

Follow WhatsApp Channel Okezone untuk update berita terbaru setiap hari
Berita Terkait
Telusuri berita edukasi lainnya
Advertisement
Advertisement
Advertisement